نحوه شناخت کیفیت فرش از روی بافت چگونه است؟ شمارش دقیق گره ها در انواع فرش دستباف و ماشینی به چه صورتی می باشد؟ چگونگی کیفیت فرش با پرز به چه صورتی می باشد؟
در مطلب قبلی خواندیم که:
از زمـان هـای دور تـا امـروز در اکثـر خانه هـای ايرانـی، فـرش كـردن خانـه بـا فـرش دسـتباف يكـی از زينت هـای خانـه محسـوب می شـود. البتـه بـا توجـه بـه افزایـش قیمـت فـرش دسـتباف، تهیـه و اسـتفاده آن در دنیای کنونـی برای تمامی اقشـار جامعه مهیـا نمی باشـد.
امـروزه چیدمـان کنونـی خانـه هـا نیز با گذشـته فـرق بسـیاری دارد، اسـتفاده از مبلمان و میـز و صندلـی؛ در گذشـته چنـدان رایـج نبـوده و بیشـتر اسـتفاده از آن هـا معطـوف طبقـات خاصـی از جامعـه بـوده اسـت.
در قشـر های متوسـط جامعـه از فـرش و پشـتی اسـتفاده مـی شـد، بـه طـوری کـه فـرش هایی بـا ابعـاد بـزرگ تهیه مـی کردنـد و تمام سـطح اتـاق را بـا آن مـی پوشـاندند و از پشـتی هـا نیـز بـه عنـوان تکیـه گاه اسـتفاده مـی کردنـد.
نحوه شناخت کیفیت فرش دستباف و ماشینی
چـون در پشـت فـرش كيفيـت بافـت مشـخص تر اسـت، بـرای بررسـی چگونگـی بافت فـرش بهتـر اسـت آن را از قسـمت پشـت مـورد بررسـی قـرار دهيـد چـون بسـیاری از تناسب فرش ايرانی با زندگی ایرانی فرش نامه نـکات از قبيـل تعـداد گره هـا، نحـوه تراكـم و كوبيدگـی پودهـا و همچنيـن يکنواختـی طـرح، بـا بررسـی رويـه فـرش ميسـر نيسـت.
شـمارش دقيـق گره هـا در واحد سـطح را بـه كمـک ذره بينـی كـه بـه يـک قـاب مـدرج بـه واحد هـای اندازه گيـری (سـانتيمتر ـ اينـچ) متصـل شـده اسـت، می تـوان انجـام داد.
بـا ايـن وسـيله تعـداد گره هـا را در عرض و طـول يـك قـاب جداگانـه بشـماريد و در يكديگـر ضـرب نماييـد تـا تعـداد گره هـای موجـود در واحـد سـطح فـرش بـه دسـت آيـد.
ايـن كار بایـد در نهايـت دقـت انجـام شـود؛ چـون اختـلاف شـمارش يـک يـا دو گـره نتايـج بسـيار غلطـی را در محاسـبه كلـی ارائـه خواهـد داد.
بافـت فـرش، مهمتريـن عاملـی اسـت كـه در انتخـاب فـرش بايـد مـورد توجـه قرار گيرد.
بـرای صحـت بيشـتر محاسـبه بهتـر اسـت شـمارش گره هـا را در چنـد نقطـه مختلـف فـرش انجـام داد و معـدل آنهـا را مـلاک محاسـبه قـرار دهيـد. (تراكـم قسـمت های پاييـن فـرش معمـولاً بيشـتر از قسـمت های بالايـی آن اسـت).
در مـورد بافـت فـرش توجـه داشـته باشـيد كـه پـود فرش هـای دارای يـک پـود هيچـگاه بـه چشـم نمی خـورد و فقـط در فرش هـای دارای دو پـود و بيشـتر اسـت كـه گاهـی در پشـت فـرش امتـداد پود هـا ديـده می شـوند و هـرگاه رديف هـای بافته شـده بهتـر كوبيـده شـده باشـند، پود هـا كمتـر ديـده می شـوند.
مطلب قبلی: ۳ مورد برای انتخاب فرش مناسب برای خانه
بـا نـگاه کـردن بـه پشـت فـرش، قسـمت هايی را كـه بافـت ناجـور یـا پوسـيده يـا رفـو شــده باشــند، بهتــر می تــوان تشــخيص داد. قســمت های رفو شــده معمــولاً زبر تــر و محكم تـر از ديگـر نقـاط فـرش اسـت و بـا كمـی دقـت، علائـم سـوزن خوردگی را در آن می تـوان مشـاهده كـرد.
بـه عـلاوه بـا تـا كـردن فـرش در سـمت های مشـكوک بـه پوسـيدگی، صـدای خفيـف و مخصوص شكسـتگی احسـاس خواهـد شـد. در موقع بررسـی پرز هـای فـرش توجـه داشـته باشـيد ارتفـاع پـرز معيـار ظرافـت فرش نيسـت.
بـرای كنتـرل كيفيـت پرز هـای فـرش و چگونگـی پرداخت آنهـا، بايـد پرز ها را با دسـت مالـش داد. در قسـمت های مختلـف ارتفـاع پرزهـا بايـد به يـك اندازه بـوده و نبايـد اثری از تمـوج در آنهـا باشـد. يكـی از دلايـل نامنظـم بـودن پرز هـا عـاوه بـر پرداخت ناجـور و نامنظـم شستشـوی خشـن اليـاف فـرش اسـت.
بررسی رویه فرش و كيفيت پرز های فرش
بـرای ارزیابـی کیفیـت فـرش، كيفيـت پرز هـای آن نيـز بايد مـورد بررسـی قـرار داد. پرز فـرش بايـد بـادوام، درخشـان و انعطاف پذيـر باشـد.
فرش هـای بـا پـرز نـرم نسـبت بـه فرش هـای بـا پـرز ضخيـم دوام كمتـری دارنـد و همچنيـن تمايـل بيشـتری بـه جذب گـرد و خـاک داشـته و ماننـد فرش هـای بـا پـرز خشـن نيـز تميـز نمی شـوند.
