چرا دستگاه‌های قالیشویی بهترین انتخاب برای شستشوی فرش‌ هستند؟

شستشوی فرش بدون آسیب، فناوری‌های نوین در قالیشویی پیشرفته

اگر گذرتان به یک کارخانه قالیشویی پیشرفته بیفتد و از نزدیک شاهد مراحل شستشوی فرش باشید، در آنجا خواهید دید که از ابتدا تا انتهای کار، فرش‌ها در بستری آرام شسته می‌شوند. هیچگونه تکانه یا ضربه‌ای که در بردارنده شُک حرکتی باشد به فرش وارد نمی‌شود، و کمترین جزئی از اصل الیاف فرش از آن جدا نمی‌شود.

امروزه در قالیشویی‌های پیشرفته روش‌های نوینی در شستن فرش به کار گرفته می‌شود که طی آن فرش‌ها «با اصطکاک موج‌های ریز آب»، یا «با حرکت‌های فرکانسی برس‌ها»، و یا «با ترکیب چند روش علمیِ به ثبت رسیده» شسته می‌شوند. شستشوی ارتعاشی، شستشوی فرکانسی و شستشوی پازیریکی برخی از این موارد هستند.

شستشوی ارتعاشی چیست؟!

اگر فرشتان خاک زیادی گرفته باشد و بخواهید پیش از شستشوی خانگی خاک‌ها را از فرش خارج کنید، لابد به شما پیشنهاد می‌دهند که فرش خشک را از جایی آویز کرده و با چوب و چماق به جانش بیفتید. ناگفته پیداست که وارد شدن ضربات محکم و متعدد چوب به جای‌جای فرش چه آسیب‌های فراوان و عمیقی را به فرش وارد می‌کند. بعضاً هم دیده شده، فرش را به صورت پشت و رو در وسط کوچه و خیابان، در مسیر عبور و مرور خودروها و افراد پیاده می‌اندازند تا خاک داخل آن تکانده شده و خارج شود.

لازم است بدانید؛ خاک‌گیری فرش در برخی قالیشویی‌های قدیمی، با دستگاه‌ها و روش‌های غیر اصولی انجام می‌شود. روش‌هایی که دست کمی از شیوه‌های خانگی ندارد. بگذریم! از آنجا که تکاندن فرش خشک به روش‌های قدیمی، آسیب‌زاست، محققان و مهندسان شرکت پویا پازیریک به دنبال شیوه‌ای برای «تکاندن فرش در آب» پیش‌گام شدند.

ایده‌ایی که در نظر اول قدری سخت و شاید غیر ممکن به نظر برسد. اما با صرف حوصله و انجام کار علمی و تحقیقاتی و انجام آزمون‌های پر شمار، این ایده‌ به اجرا رسید و شیوه «شستشوی ارتعاشی» پازیریک یا همان «خاک‌گیری در آب» اختراع شد. این فن‌آوری، فرش را از کاربر دستگاه شستشو تحویل می‌گیرد و آن را درون حوضچه‌ دستگاه که پر از آب و مواد شوینده است فرو می‌برد.

عمق این حوضچه بیشتر از 15 سانتیمتر نیست، اما روی سطح آبش نَوَردهای (لوله‌های) فلزی به قطر 5 اینچ دارد که فرش از زیر آنها رد شده است. این نَوَردها همگی بر روی یک شاسی معلق سوار است که توسط موتورهای خاصی به لرزش در می‌آید. لرزش بسیار شدید لوله‌ها بر روی سطح فرشی که در محلول آب و مواد شوینده غوطه‌ور است، موجب می‌شود تا تمام ذرات آبِ موجود در جسم فرش، در هر کجا که هستند به لرزه در بیایند و آلودگی‌های موجود در فرش را نیز با خود به لرزه درآورده، از الیاف فرش جداکرده و در آب معلق کنند. این حکایت شورانگیز، تمامِ داستان شستن فرش در قالیشویی‌های پازیریکی نیست! بلکه اینجا ابتدای خط شستشوی فرش است. این مرحله مقدمه‌ای است برای شستشوی فرکانسی.

شستشوی فرکانسی چگونه است؟

دستگاه‌های قالیشویی موجود در دنیا، هر یک به شیوه‌ای فرش را شستشو می‌دهند. واضح است که هر شیوه نیز در کنار مزایائ ی که دارد، معایبی نیز دارد. تمام شیوه‌های شستشو، در نهایت بر پایه دو حرکت «چرخشی» و «رفت و برگشتی» (مسواکی) طراحی شده است.

از آنجا که در این شیوه‌ها درگیری برس با فرش در حالتی پراصطکاک صورت می‌گیرد، بدیهی‌ست که برس متحرکِ درگیر با فرش در زمان چرخش یا رفت‌وبرگشت الیاف فرش را نیز با خود به جهت‌های مختلف می‌کشد. لذا مشاهده می‌شود که هر فرش در هر بار شستشو با این روش‌ها درصدی از الیاف و مویه‌های خود را از دست می‌دهد.

محققان شرکت دانش‌بنیان پازیریک با رصد این‌گونه آسیب‌ها، ابداع شیوه‌ای نوین و بدون آسیب را در دستور کار قرار داده و با انجام مطالعات علمی و آزمایش‌های متعدد تحقیقاتی، به شیوه‌ای منحصر به فرد و بدیع دست یافتند. شیوه‌ای که موفق به کسب «گواهی ثبت اختراع» نیز شده است.

در این شیوه نوآورانه، ارتفاع مویه‌های فرش یا به عبارتی ضخامت فرش در ابتدای ورود فرش به دستگاه توسط حسگرهای دقیق ارزیابی می‌شود. سپس اطلاعات ضخامت فرش به بخش شستشوی دستگاه منتقل شده و ارتفاع‌گیری برس‌ها از سطح فرش، بر مبنای ضخامت فرش به صورت خودکار صورت می‌گیرد. این امر باعث می‌شود تا میزان درگیری برس‌ها با انواع فرش‌ها به مقدار استاندارد تنظیم شود.

اما بخش اصلی ماجرا اینجاست که شیوه شستشوی فرش توسط برس‌ها به هیچ‌یک از دو حالت آسیب‌رسانی که گفته شد نیست! در شیوه شستشوی فرکانسی، برس‌های مُدوَّر، حول محور دایره‌ای خود، حرکتی فرکانسی را ایجاد می‌کنند. چیزی شبیه مسواک‌های برقی. این حرکت با سرعت 20 بار درثانیه در موقعیت درگیری استاندارد بافرش، مویه‌ها یا الیاف فرش را بدون آنکه به جهت‌های مختلف بکشاند، در جای خود می‌لرزاند و با کمک محلول آب و شامپو، آلودگی‌ها را از لابه‌لای الیاف فرش بیرون می‌راند.

اجازه بدهید برای روشن‌تر شدن موضوع، یک آزمایش فرضی انجام بدهیم. دو دستگاه شستشوی فرش را در نظر بگیرید. یکی دستگاه قدیمی با شیوه شستشوی مسواکی یا چرخشی. و یکی هم دستگاه شستشوی فرش پازیریک که به فن‌آوری فرکانسی مجهز است. پیشنهاد می‌کنیم در هنگامی که دستگاه مشغول کار است، کف دستتان را زیر برس چرخشی ببرید.

تردیدی نیست که با نگاهی به برس و سطح اصطکاک و چالشی که با فرش دارد، از این کار امتناع خواهید کرد. حال پیشنهاد می‌دهیم دست را به زیر برسی که به حرکت فرکانسی مشغول است ببرید. نه نتها امتناع نمی‌کنید، بلکه با دیدن حرکت نرم اما پرسرعت برس‌ها، ترغیب می‌شوید تا اندکی آن را لمس کنید.

این‌بار اطمینان می‌دهیم که حتی اگر زمانی نسبتاً طولانی هم دستتان را زیر برس فرکانسی نگه دارید، احساس بدی نخواهید داشت. واضح است؛ همین احساسی که برای دست انسان در زیر برس‌های هر دو دستگاه پیش می‌آید، برای تن فرش نیز اتفاق می‌افتد. به زبان ساده؛ فرش شما در زیر برس‌های چرخشی، خراشیده می‌شود و پوست می‌اندازد. اما در زیر برس فرکانسی، با نوازشی خاص شسته می‌شود.

این کار در دستگاه شستشوی فرکانسی پازیریک، به صورت همزمان، توسط 24 برس افقی گِرد به قطر 40 سانتیمتر انجام می‌شود. در این شیوه، هر سانتی‌متر مربع از فرش در حالی از زیر برس‌ها عبور می‌کند، که500 بار توسط فرکانس برس‌های متعدد شستشو می‌شود. اعجاز شستشوی فرکانسی در تمیزی و پاکیزگی فرش تا بدانجاست که قالیشویی‌های طراز اول کشور به این شیوه مجهز هستند.

علاوه بر این، 12 کشور دنیا در چهار قاره آسیا، اروپا، استرالیا و آمریکا از فن‌آوری ماشین‌آلات تمام ایرانی پازیریک بهره می‌برند. توجه داشته باشید، کشورهایی که میزبان پازیریک هستند، از لحاظ علمی و استفاده از دانش‌های روز، در لبه فن‌آوری دنیا قرار دارند.

اما با این حال، ترجیح و تشخیص‌شان این بوده که با وجود همه مشکلات، دستگاه شستشوی فرش را از ایران خریداری کرده و به کشور مقصد ‌ببرند. این صدرنشینی از آنجا نشأت می‌گیرد که مجموعه دانش‌بنیان پویا پازیریک بر خود وظیفه دانسته تا با پیروی از گذشتگانی که فرش را در جهان به نام ایران سند زده‌اند، خدمات فرش را نیز به نام ایران ثبت کند.

یک محاسبه گذرا بفرمائید؛ با وجود تمام محدودیت‌های تحریمی، و حساسیت‌های موجود در آمریکا در مورد کالاهای ایرانی، انتقال دستگاه‌های پازیریک از کارخانه آن در شهر یزد تا کالیفرنیای آمریکا مشمول چه ریسک‌ها و خطراتی که نیست! با این حال، بهره‌بردار ترجیح داده تا تمام این رنج‌ها را به جان بخرد و فن‌آوری ایرانی را به آمریکا ببرد. این اصرار، چه دلیلی می‌تواند داشته باشد، جز «کیفیت یکتای محصولات پازیریک»؟! در اینستاگرام نگاهی به صفحه «قالیشویی ایران» در کالیفرنیای آمریکا بیندازید، خالی از لطف نیست!

تمام بهره‌برداران محصولات پازیریک در جهان، پس از نکته‌سنجی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و ریزبینی‌ها و دیدن سطح کیفیت بالای شستشو، اقدام به خرید دستگاه از این مجموعه نموده‌اند. نمونه دیگری که در این زمینه می‌توان بدان اشاره کرد، شرکت الکفیل عراق، وابسته به آستان حضرت اباالفضل(علیه‌السلام) است.

کارشناسان شرکت الکفیل با سفر به کشورهای مختلف دنیا و مشاهده و آزمایش تمام دستگاه‌های روز جهان، در آخر ماشین‌آلات تمام ایرانی پازیریک را بر همه ارجح دانستند. هم اکنون کارخانه قالیشویی آستان حضرت عباس(علیه‌السلام)، مجهز به خط کامل شستشوی فرش پازیریک، در کربلای معلی مشغول فعالیت است.

کارخانه قالیشویی آستان قدس رضوی در مشهد مقدس نیز از همین فناوری بهره می‌برد. همانطور که گفته شد، شیوه شستشوی فرکانسی گواهی ثبت اختراع دارد و تولید ماشین‌آلات آن در انحصار شرکت دانش‌بنیان پویا پازیریک است.

حال شما مقایسه کنید؛ آیا در شستشوی خانگی فرش، می‌توان به کیفیت شیوه پازیریکی، حتی نزدیک شد؟!

آنچه در سه قسمت بعدی این مقاله می‌خوانید:

• یک شگفتانه دیگر…
• چرا ریشه‌های سفید فرش‌ها زرد می‌شود؟!
• اصلاً مگر شیوه آبکشی فرش هم مهم است؟!
• سالن گرمخانه چه‌جور جایی‌ست؟! خشک‌کن فرش چیست؟!
• جبران خسارت احتمالی
• جمع بندی
• از کجا قالیشویی خوب و معتبر و حرفه‌ای پیدا کنیم؟