امــروزه شــاهد وجود مفهومی نو برای توسعه هنر صنعــت فــرش دســتباف ایــران هسـتیم کـه می تـوان به برخـی از آن هـا از قبیـل بالا بـودن هزینه هـای تولیـد، تبلیغات و بازاریابـی و پاییـن بـودن سـود و بهـره وری، پیـروی از مدل های کسـب و کار سـنتی، حضـور پر رنـگ رقبـای خارجـی در بازار هـای بیـن الملـل، کاهـش میـزان سـهم در بازار هـای جهانـی و عقـب مانـدن فعـالان فـرش دسـتباف ایـران از قافلـه پیشـرفت و توسـعه جهانـی اشـاره نمـود.
بـا این وجـود، هنـر صنعت فرش دسـتباف ایـران جهت بقـاء و پایـداری، نیازمنـد توسـعه و پیشـرفت و آگاهـی از فرصـت هـای جدیـد بـرای بهبـود شـرایط مـی باشـد.
مفهومی نو برای توسعه هنر صنعت فرش دستباف ایران
در چنـد دهـه اخیـر در میـان سـازمان هـا و شـرکت هـای بـزرگ جهـان، سـخن از پدیـده جدیـدی بـه نـام همـکاری رقابت شـده اسـت.
تحقیقـات مبین آن اسـت که همـکاری رقابـت مفهـوم جدیـد و چالـش برانگیـزی اسـت کـه بـه وجـود دو عنصـر متضـاد همـکاری و رقابـت در کنـار یکدیگـر اشـاره مـی کنـد.
همـکاری رقابـت نشـان مـی دهـد کـه رقبـای مشـغول بـه فعالیـت در یـک صنعـت می تواننـد در عیـن رقابـت بـا یکدیگـر، در برخـی امـور بـا یکدیگـر همـکاری کننـد. به عبـارت بهتـر، رقبـا مـی تواننـد در یـک صنعـت، در برخـی امـور ماننـد بـه اشـتراک گـذاری منابـع، اطلاعـات و هزینـه هـای یکسـان بـا یکدیگر همکاری کـرده و بـه ایجاد ارزشـی خـاص دسـت زننـد و در برخـی امـور ماننـد فـروش و ارائـه محصـولات در بازار بـا یکدیگـر رقابـت نماینـد.
در ایـن صورت آن هـا با همـکاری و تعامـل، بـه ارزش بزرگی دسـت یافتـه انـد کـه مـی تواننـد در رقابـت بـا یکدیگـر آن ارزش را تقسـیم کـرده و از سـهم بزرگـی برخـوردار گردند.
از جملـه مزایـای به دسـت آمـده از طریـق پدیـده همکاری رقابت در صنایع و شـرکت هـای بـزرگ جهـان، مـی تـوان بـه کاهـش هزینـه هـای تولیـد و بازاریابـی و تبلیغـات و افزایــش ســود و بهــره وری از طریــق بــه اشــتراک گــذاری هزینــه هــای یکســان
، دسترسـی بـه منابـع منحصـر بـه فـرد رقبـا در جهـت رشـد و توسـعه، به دسـت آوردن صلاحیـت و شـهرت و اعتبـار، افزایـش انـدازه بـازار فعلـی و ایجـاد بازارهـای جدیـد، نـوآوری و ارائـه محصولاتـی نـو، ایجـاد قـدرت نفـوذ بـر شـخص ثالـث، بهبـود روابـط میـان رقبـا و برقـراری اعتمـاد میـان آنهـا و ایجاد اتحـاد و هماهنگـی میان رقبـا، ایجاد بقـا و پایـداری در یـک صنعـت، ایجـاد فرصتـی بـرای انجـام پـروژه هـای مشـترک، بـزرگ و هدفمنـد و در نهایـت حـل مسـائل و مشـکالت رایـج در صنعـت اشـاره نمود.
طبـق اهمیـت ذکـر شـده در رابطـه بـا پدیـده همـکاری رقابـت و باتوجـه به مسـائل ذکـر شـده در هنر صنعـت فـرش دسـتباف ایران، برای پیشـرفت و توسـعه ایـن هنر صنعـت در سـطح ملـی و بیـن المللـی، سـوق دادن آن بـه سـمت شـبکه همـکاری رقابـت امـری ضـروری و لازم اسـت.
از آن جـا کـه در هنر صنعـت فـرش دسـتباف ایران ذینفعانـی وجـود دارد کـه در یـک منطقـه جغرافیایـی یکسـان، مشـغول بـه ارائـه محصـوالت و خدماتـی یکسـان هسـتند، توجـه بـه موضـوع همـکاری رقابـت در این هنر صنعـت مـورد اهمیـت واقـع مـی گـردد.
تولیدکننـدگان هنر صنعـت فـرش دسـتباف ایـران کـه رقبـای داخلـی ایـن هنـر صنعـت محسـوب مـی شـوند، مـی تواننـد با تعامـل و همـکاری بـا یکدیگر وارد شـبکه همکاری رقابـت شـده و از ایـن اسـتراتژی تبعیـت کننـد.
آن هـا مـی تواننـد همان گونـه کـه بـا رقبـای خـود رقابـت مـی کننـد، همـکاری کـرده و از مزایـای آن نیـز بهـره مند شوند.
بدیـن ترتیـب رقبـای ایـن هنر صنعـت مـی توانند با مشـارکت گروهـی در بسـیاری از پـروژه هـای بـزرگ در سـطح بـازار هـای بیـن الملـل، سـرمایه گـذاری کـرده و یـا بـا بـه اشـتراک گـذاری هزینـه هـای یکسـان، هزینـه هـای تولیـد، تبلیغـات و بازاریابـی و تحقیـق و توسـعه را کاهـش داده و بـه یـک هزینـه کارآمـد و منطقـی تـری برسـند.
بـا پیـروی از ایـن اسـتراتژی، هـر یـک از شـرکت هـای تولیـدی فـرش دسـتباف در داخـل ایـران، بـا منابـع و توانایـی هـای منحصـر بـه فـردی کـه دارنـد، میتواننـد بـا رقبـای خـود وارد شـبکه همـکاری شـده و بـا بـه اشـتراک گـذاری دانـش و اطلاعـات و ایجـاد دانـش جدیـد بـه سـمت نـوآوری حرکـت کـرده و موجـب توسـعه فنـاوری و پیشـرفت در سرتاسـر ایـن هنر صنعـت شـوند.
عـلاوه بـر ایـن تولیدکننـدگان فـرش دسـتباف مـی تواننـد در همـکاری بـا یکدیگـر، مزایـای خـود را بـه حداکثـر رسـانده و بـا دسـتیابی بـه یـک مزیـت رقابتـی، بـرای بهبـود موقعیـت خـود و بهتـر شـدن در بـازار هـای بیـن الملـل تـاش کـرده و بـا افزایـش حجـم مشـتری و میـزان فـروش بـالا بـر رقبـای خارجـی ماننـد چیـن، هند، نپـال، ترکیـه و غیره مسـلط شـوند.
سخن پایانی
در نهایـت پدیـده همکاری رقابـت بـه همـه فعـالان ایـن هنر صنعت کمـک می کند تـا بـا اتحـاد و هماهنگـی بـا یکدیگـر بسـیاری از مسـائل و مشـکلات موجـود در هنر صنعـت فـرش دسـتباف را حـل کـرده و موجـب توسـعه و پیشـرفت آن در سـطح بین الملل شــوند.
