زربفت به چه معناست؟ از فرش زربفت چیزی می دانید؟ چرا این فرش شگفت انگیز زبان زد در جهان است؟ طلا و نقره چگونه با تار و پود این فرش آمیخته شده است؟
جالب است بدانید که نام هایی چون زربفت و زری بافت معانی یکسانی دارند؛ و معنی تمامی این ها “پارچه ای بافته شده از زر یا طلا ” است.
از دوره ی صفویه تاکنون زیبایی و شهرت فرش زربفت و زربافت زبانزد عام و خاص بوده است.
پس از فرش بهارستان، شاهان صفوی به دنبال تولید اثری چشم نواز که خاطره ای همچون فرش بهارستان را در نظرها تداعی کند،بوده اند.
پس از چندی موفق به تولید انواع پارچه ها و فرش های سیمین و زرین به نام زربافت شدند.
فرش های زربافت کالای صادراتی معروف دوران صفوی بوده اند و همانطور که از اسم آنها پیداست؛در این فرش ها به غیر از ابریشم از متریال های طلا و نقره نیز استفاده میشده، که جلوه و درخششی چشم نواز و زیبا به آن ها اعطا می کرده است.
زیبایی و رعنایی این فرش چنان بود که هر زمان اسم آن به گوش کسی می رسید، تصویری خیال انگیز و باورنکردنی در نظر او نقش می بست.
نگاه کردن طولانی مدت به این فرش حس تکراری بودن را ایجاد نمی کرد؛ بنابراین، این فرش شگفت انگیز زبانزد همه عالمیان شده بود.
■ زربفت فرش شگفت انگیز در جهان
این فرش ها دارای گل های برجسته ای هستند که اکثر قسمت های غیر برجسته آن، گلیم بافی است.
تفاوت آن با گلیم باف اینجاست که، در قسمت های گلیم باف از چند دسته سیم تاب به موازات هم استفاده می شد که رنگ این سیم ها بسته به جنس مورد استفاده، طلایی، نقره ای و یا مسی کمرنگ به نظر می رسید.
■ تاریخچه فرش زربفت
ایرانیان در گذشته از پارچه های زربفت علاوه بر تولید فرش، در جلد کتاب، جلد قرآن، پاکت نامه و دیوارکوب ها استفاده می کردند.
صنعت نساجی در زمان هخامنشیان در زمینه بافت پارچه های ابریشمی بسیار معروف بود و پس از یک وقفه دوباره در دوره ساسانیان اوج گرفت.
در زمان ساسانیان در زمینه پارچه های زربفت پیشرفت زیادی وجود داشت و آثار خوبی خلق شد که در موزه های بزرگ دنیا نگهداری می شوند.
پس از آن، هنر زری بافی مراحل سختی را طی کرد تا اینکه در دوره صفویه به جایگاه واقعی خود دست یافت و بسیار رونق گرفت.
شاهان صفوی در این صنعت بسیار نقش داشتند؛ به طوری که شاه عباس برای حمایت از این هنر، از هنرمندان زری بافت درخواست کرد تا به اصفهان بروند و در راستای جهانی شدن این هنر بکوشند و هنرمندان نیز در این دوره سنگ تمام گزاشتند.
این هم خوب است بدانید که: در دوره صفویه معروف ترین مراکز نساجی در شهرهای اصفهان، تبریز، مشهد، کاشان، ساوه، هرات، رشت و قم بودند که از بین آن ها اصفهان، کاشان و یزد شهرت بیشتری داشتند.
□ و آخرین مطلب در مورد روش بافت این فرش است.
☆ در فرش زربفت، از نخ های سیم تاب فقط در پود آن استفاده شده است و تارها و گل های برجسته آن، همه از جنس ابریشم خالص می باشند که پرز ابریشم زیبایی منحصربه فردی به این ترکیب می بخشد.
