مشهور ترین طراح فرش ایرانی کیست؟

مشهورترین مشاهیر معاصر طراح فرش و قالی در ایرانی کیست؟ آیا فرزندان شاهرخی مسیر پدر را طی کردن؟ مهمترین اثر های شاهرخی چیست؟

مشهور ترین طراح فرش ایرانی کیست؟

حسن خان شاهرخی (Hasan Khan Shahrokhi) معروف به حسن خان مصور یکی از مشهور ترین طراحان فرش و قالی ایران است که تحولی عظیم در طراحی انواع فرش کرمان و ایران ایجاد کرده و روشی تازه و جدید را در این هنر دستی و با ارزش ایرانی به یادگار گذاشته‌است.

حسن خان شاهرخی در سال ۱۲۴۷ شمسی چشم به جهان گشود. شخصیتی که علاوه بر هنرمندی نقاش، ریاضیدان، منجمی، طراحی فرش و قالی خلق و آفرینش مینیاتور، قلمدان، طراحی تذهیب و ساخت گل و مرغ هم در کرمان دستی داشته و شاهکار هایی بینظیر را خلق کرده است.

بیشتر محققان، پیشرفت طراحی قالی کرمان را مدویون آقای شاهرخی می دانند. از جمله هنرمندانی مثل احمد خان و پسرایشان حسین خان شاهرخی. پدر حسن خان، محسن خان، پیشکسوت نقاشان قالی کرمان به کار نقاشی مینیاتور قلمدان، اشتغال داشت.

ابداع شیوه نقطه زنی

جالب است بدانید که ابداع کننده شیوه و سبک نقطه زنی در طراحی فرش آقای شاهرخی است، با طرح اولین نقش قالی تا آخر عمر قلم از کف ننهاد و حسن خان پسر و شاگرد او و معلم ثانی نقاشان قالی کرمان در طول زندگی پربارش بیش از هزاران نقش قالی و فرش را ابداع کرد.

حسن خان دارای دو فرزند پسر به نام های هاشم خان و محمد علی خان بود. هاشم خان از بهترین طراحان فرش کرمان بود که مدتی در شرکت سهامی فرش و قالی کرمان به کار مشغول بود و بعد از آن به ریاست شرکت فرش منطقه جوپار منصوب شد.

مطلب پیشنهادی: صادرات صنایع دستی و دستباف ایران

محمدعلی خان فرزند دوم حسن خان از دیگر طراحان بزرگ کرمان بودکه وارث کارهای ناتمام پدر محسوب می‌شد وی قلمدان هایی که پدر ساخت و آن‌ها را به آخر نرسانده بود، به اتمام رساند ایشان به جز طراحی و نقاشی قالی ستاره شناس و منجمی بود که متأسفانه کسی جزء افراد خانواده اش آگاهی بر این موضوع نداشت.

مشهورترین اثر طراحی فرش شاهرخی

از جمله فرش‌های طراحی شده به وسیله حسن خان شاهرخی می‌توان از فرشی با طرح تصویر داستانی با ابعاد ۸۹/۴× ۲۷/۳ متر از شهر کرمان نام برد که حدود سال ۱۳۹۰هـ. ش بافته شده بافنده این فرش استاد علی کرمانی می‌باشد و تعداد ۷۴۰۰ گره در دسیمتر مربع دارد.

این فرش صرف نظر از محتوای داستان های آن به خودی خود زیبا و نفیس است با ظرافت

بافته شده و به علت نازک بودن آن فرش کاغذی نیز می نامند طرح حاشیه پایین فرش با حاشیه بالا همانند است ولی رنگ آمیزی آن دارای تفاوت بسیاری است.

در حاشیه و متن این فرش حدود ۲۲۰ انسان و حیوان طراحی شده‌است و یکی دیگر از فرش ها با طرح مشاهیر و سلاطین در ابعاد ۳۰/۵ ×۴۰/۳ متر با تعداد ۹۲۰۰ گره در دسیمتر مربع که حدود سال ۱۲۹۰ ه. ش در کرمان بافته شده‌است و در متن فرش تصاویر ۱۰۹ تن از پادشاهان ایران و ۵۴ تن از مشاهیر جهان و ۱۶ تصویر از حجاری های مربوط به هخامنشی و ساسانی برای طراحی متن و حاشیه این فرش در اوایل حکومت احمد شاه قاجار وجود دارد و طراحی و رنگ‌آمیزی زیورآلات، تاج، پوشاک سلاطین در سطح فرش با مهارت فوق العاده انجام پذیرفته است و این فرش در نوع خود بی‌نظیر است.

یکی دیگر از فرش ها با طرح تصویر ایلیاتی و به بافندگی استاد محمد بن جعفر در ابعاد ۰۸/۳ × ۸۶/۱ در کرمان با تعداد ۱۲۰۰۰ گره در دسیمتر مربع که حدود سال ۱۳۰۰ ه. ش بافته شده‌است.

مطلب پیشنهادی: فیلم دستگاه قالیشویی ادیب

بنابراین گزارش متن و حاشیه مملو از تصاویر گوناگون مربوط به زندگی عشایر ایران می باشد مانند: تغذیه دام ها، دوشین شیر، تهیه لبنیات، جمع‌آوری هیزم و غیره زنان زحمتکش ایل به نحوی زیبا در این فرش تصویر شده‌اند که هر بیننده‌ای به نقش خلاق و محوری زنان در ایل پی می‌برد تعدادی از فرش هایی که با نقش های حسن خان بافته شده در موزه های مختلف کرمان، تهران و دیگر نقاط جهان نگهداری می‌شود.

آرامگاه حسن خان در قبرستان سید حسین در شرق کرمان است. روی سنگ قبر او این شعر سعدی حک شده‌است:

باصبر بسیار بباید پدر پیر فلک را| تا دگر مادر گیتی چو تو فرزند بزاید